Sáp Ong Vàng (Beeswax, Yellow)

1. Nguồn gốc và sơ chế sáp ong vàng

Phân bố: Ong thường sinh sống trong những cánh rừng nhiệt đới từ miền Bắc đến miền Nam ở Việt Nam.
Thu hái: Đa phần đều thu hoạch sáp ong vào mùa thu hoặc mùa hè (lấy chung với mật ong).

Sơ chế:

• Trải xơ mướp đã làm sạch thành một lớp trên vỉ tre mỏng, để vào trong chảo hay xoong có sẵn nước. Rải đều trên xơ mướp một lớp mỏng tầng sáp ong sau khi đã rút hết nước. Đậy thật kín nắp nồi và nấu sôi lại.
• Hơi nước nóng bốc lên sẽ nung chảy lớp sáp chảy thành giọt và chảy xuống xơ mướp để giữ lại lớp cặn bẩn. Sau đó, đun lên cho đến khi không còn thấy mảnh sáp nào trên xơ mướp thì bắc nồi ra và để nguội.

Sáp ong vàng đã qua xử lý lọc cặn bẩn sẽ đóng thành váng nổi trên bề mặt, có độ dày mỏng tuỳ theo khối lượng sáp thô cần chế biến. Vớt sáp ra khỏi nồi, đem đun cách thuỷ thêm lần nữa cho sôi thì đổ khuôn.

Bảo quản: Để nơi khô ráo và tránh những nơi nhiệt độ cao.

2. Thành phần có trong sáp ong vàng

Sáp ong chứa đa dạng các acid béo no và không no, các chất cerin, cerolein, myricin. Trong đó, cerin là tổ hợp của cerotat ceryl và chất ester melissatcerryl, còn cerolein là các acid béo oleic.

Ngoài ra, trong sáp ong có các chất dinh dưỡng quan trọng sau: Bioflavonoids, acid phenethyl ester (CAPE) và caffeine. Nhóm flavonoids trong sáp ong vàng có đến 20 – 30 chất khác nhau, trong đó quan trọng nhất là galangin, pinocembrin, và chrysin.

Bên cạnh đó, sáp ong vàng cũng chứa các chất cellulose, các acid amin, monosaccharide, acid nicotinic, acid folic, các vitamin B1, B2, pro-vitamin A, E, D, các chất khoáng như calci, kali, magne, kẽm, đồng, mangan…

3. Tác dụng của sáp ong vàng

Sáp ong có nhiều công dụng khác nhau nhờ vào tính kháng khuẩn và nhiều chất dinh dưỡng. Dưới đây là một số lợi ích cụ thể của sáp ong vàng:

• Dưỡng ẩm cho da: Sáp ong vàng chứa các dưỡng chất như axit amin, enzyme và vitamin giúp dưỡng ẩm da, làm mềm và làm săn chắc da. Nó cũng có thể giúp da tránh khỏi tác động của môi trường bên ngoài, giúp làm mềm da và giữ độ đàn hồi.
• Chăm sóc da sau cháy nắng: Sáp ong có tính chất làm dịu da và khả năng dưỡng ẩm của sáp ong cũng có thể giúp làm dịu da sau khi bị cháy nắng.
• Chữa trị da: Tính chất kháng viêm, kháng khuẩn và kháng nấm của sáp ong có thể giúp làm dịu vùng da bị viêm, kích ứng, mẩn ngứa hoặc các vết thương nhỏ.
• Tạo lớp màng bảo vệ cho da: Sáp ong tạo ra lớp màng mỏng bảo vệ da, giúp bảo vệ da khỏi tác động của môi trường bên ngoài như gió, nắng, hay bụi bẩn.
• Dưỡng môi: Sáp ong vàng thường được áp dụng trong các sản phẩm dưỡng môi như son dưỡng, balm môi vì khả năng dưỡng ẩm và làm da môi không bị khô nứt.
• Sản phẩm chăm sóc tóc: Sáp ong vàng có thể được áp dụng để làm dịu da đầu và giúp tóc mềm mại hơn khi thêm vào các sản phẩm chăm sóc tóc.